حضرت علي (ع) به فرزندان خود اگر چه از شايسته‌ترين مردمان روزگار بودند ، رياستي واگذار نکرد . چون حتّي توهّم فاميل بازي را براي حکومت ، سمّي مهلک مي‌دانست و براي همين است که در توزيع قدرت ، سياستِ شايسته‌سالاري را اجرا مي‌کرد ، البته نه نسبت به فاميل خود !
به گزارش
شبکه اطلاع رساني دانا به نقل از
گلستان ما مروري بر سيره عملي امام علي (ع) و حضرت امام خميني (ره) و رهبر معظم انقلاب در شيوه حکومت داري و مواجهه آنان با فرزندان و ساير نزديکان خود در قبال آن ، از موارد بسيار مهم و موثري است که مي تواند مورد توجه آحاد مسئولان و مديران ارشد و مياني و خرد در نظام جمهوري اسلامي ايران قرار بگيرد
.
مقدمه :
مردم بر دو دسته اند . دسته اول: کساني هستند که فقط داراي شخصيت حقيقي هستند . دسته دوم : کساني هستند که هم داراي شخصيت حقيقي هستند و هم داراي شخصيت حقوقي
.
منظور ما از شخصيت حقيقي اين است که هر انساني صرف نظر از عقائد ، مشاغل ، مناصب و ... يک وجود خارجي دارد که او را از ديگران متمايز مي سازد و بر اساس همان وجود خارجي ، وظائفي به عهده ي او گذاشته مي شود و حقوقي نيز براي او تعيين مي شود . اين حقوق و آن وظائف ، چه الزامي باشند يا غير الزامي ، فقط بر اساس شخصيت وجودي او وضع شده اند و بس
.
و منظور ما از شخصيت حقوقي ، عنواني است که افراد بر اساس عقائد ، مشاغل ، مناصب و ... داراي آن مي شوند و بر اساس همان عنوان و جايگاه ، وظائفي به عهده ي آنها گذاشته مي شود و حقوقي نيز براي آنها تعيين مي گردد . اين وظائف نيز چه الزامي باشند يا غير الزامي ، فقط بر اساس آن عنوان و جايگاه وضع مي شوند و بس
!
بنابراين عناويني چون مسلمان ، کافر ، پدر ، فرزند ، همسر ، همسايه ، قاضي ، کاسب ، والي ، رعيت و ... همه از نوع شخصيت هاي حقوقي هستند که در اسلام براي آنها وظائف و حقوقي تعيين شده است. اين وظائف و حقوق يا الزامي هستند و واجب و حرام و يا غير الزامي هستند و مستحب و مکروه
!
با اين مقدمه اي که بيان شد ، دانستيم اولاً مقصود ما از شخصيت حقيقي و شخصيت حقوقي ، گسترده تر از بعضي از اصطلاحات رايج است و ثانياً هر شخصي ممکن است داراي يک يا چند شخصيت حقوقي باشد
اسلام و تعيين وظائف و حقوق براي شخصيت حقيقي و حقوقي افراد
هر کسي که کمترين آشنايي با دين اسلام دارد مي داند که اسلام براي شخصيت حقيقي و حقوقي افراد ، حقوق و وظائفي را تعيين کرده است که رساله حقوق امام سجاد (عليه السلام) يکي از گران بهاترين منابع حقوقي موجود است
.
البته متوني که ما را در شناسايي حقوق و وظائف افراد ، ياري مي کند منحصر به اين رساله نيست و قرآن کريم و روايات و سيره معصومين (ع) از منابع پرارزشي است که در اختيار مسلمانان بلکه در دسترس همه انسانهاي پرسشگر قرار دارد
.
شخصيت حقوقي و بايست ها و نبايست ها
شخصيت حقوقي افراد ، گاهي سبب مي شود تا آنها بر مال ، جان ، ناموس ، اسرار و .... مردم دسترسي داشته باشند و بر اساس نوع دسترسي و مقدار آن ، انتخاب ، انتصاب و نظارت بر آنها از اهميت بيشتر برخوردار مي گردد
.
براي همين لازم است اشخاصي که در چنين موقعيت هاي قرار مي گيرند ، علاوه بر اينکه از طرف انتخاب کنندگان و انتصاب کنندگان به صورت دقيق شناسايي شوند و بعدها مورد نظارت قرار بگيرند ، خود آنها نيز براي حفظ آبرو و موقعيت خود ، نظارت هاي دقيقي را در پيش بگيرند تا علاوه بر جلوگيري از آسيب رسيدن به خود ، نظام جمهوري اسلامي که ستونش بر ابدان مطهر شهداء استوار شده است را متزلزل نسازند
.
سيره امام علي(ع) در حکومت داري و فرار از توهّم فاميل بازي
بر هيچ مسلماني پوشيده که سيره ي انبياء و اوصياء الهي به گونه اي بود که خود و فرزندان صالح شان هميشه در راه پيشرفت و توسعه دادن جايگاهي بوده اند که به امانت به آنها سپرده شده بود و هرگز در پي استفاده هاي شخصي از موقعيت ها نبودند . آنها براي خدمت به دين و مردم ، از مال و جان خود گذشتند و رنج ها را بر رياست هاي زودگذر دنيوي ترجيح دادند . شهادت بسياري از اين عزيزان بهترين شاهد و گواه بر اين مدعا است
!
آري ! آنها را خدا براي رياست و امامت مردم گمارد تا آنها در راه دفاع از دين ، نَه تنها از اين موقعيت ها به نفع خود و نسل هاي خود استفاده نکنند بلکه خود ، برادران شان ، فرزندان کوچک و بزرگ و بلکه کودکان شش ماه يا در رحم خود را در راه دين قرباني نمايند
.
حضرت علي (ع) به نزديکان خويش اگر چه از شايسته‌ترين مردمان روزگار بودند ، رياستي واگذار نمي‌کرد ! چون حتّي توهّم فاميل بازي را براي حکومت ، سمّي مهلک مي‌دانست و براي همين است که در توزيع قدرت ، سياستِ شايسته‌سالاري را اجرا مي‌کرد ، البته نه نسبت به فاميل
!
او براي حفظ حکومت اسلامي از توّهم فاميل بازي ، با اين که امام حسن (ع) و امام حسين (ع) - که از هر جهتي از مالک اشترها برتر بودند - را در کنارش داشت ، ولي قدرت را به امثال مالک اشترها واگذار کرد تا اعلان کند ، مصلحت فرار از توهّم فاميل‌بازي ، برتر از بهره وري از چهره‌هاي برترِ فاميل است
!
و پيامبر اکرم (ص) که در موقع خطر ، از خوابيدن حضرت علي (ع) به جاي خويش استقبال کرده بود ، از اعلان جانشيني آن حضرت در روز غدير خم ، از ترس اتهام فاميل‌بازي به قدري نگران و مضطرب بود که خداي تعالي فرمود : اگر اين حکم را اعلان نکني پس رسالت خود را انجام ندادي ( يا اَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغ ما اُنزِلَ اِلَيکَ مِن رَبِّکَ وَ اِن لَم تَفعَل فَما بَلَّغتَ رِسالَتَهُ . مائده/67
).
آري ، اگر جانشيني دامادش و نوه‌هايش به فرمان خدا نبود ، او هرگز آنها را به جانشيني خويش منصوب نمي‌کرد
!
رهبران انقلاب اسلامي و مواجهه با فرزندان و نزديکان در حکومت داري
حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبري حفظه الله نيز راه آن بزرگوران را سرمشق خود قرار دادند تا جايي که بر هيچ کس پوشيده نيست که آن دو بزرگوار فرزندان شان را در دفاع از دين ، يا از دست دادند يا به جبهه هاي حق عليه باطل فرستادند و يا اينکه فرزندان آنها اگر چه ممکن است خود علاقه به فعاليت هاي اقتصادي داشته باشند ولي از طرف پدر محروم شدند
!
محروميت از مناصب اجرايي و عدم حضور در محافلي که به طور طبيعي سبب عزّت نزد عام و خاص مي شود نيز از ديگر محروميت هاي اين عزيزاني است که تنها جرمشان قرابت با آن بزرگواران بوده است
!
فرزندان رهبر معظم انقلاب ، مثل پدرشان از داشتن منزل شخصي محروم هستند همچنان که از داشتن اماکن مذهبي که به صورت غير مستقيم مي تواند امتيازاتي را به راحتي در اختيار آنها قرار دهد خود را محروم کرده اند
!
اين فقط فرزندان رهبري معظم نيستند که خود را از فعاليت هاي اقتصادي محروم کرده اند بلکه داماهاي آن بزرگوار نيز از هر گونه فعاليت اقتصادي محروم شده اند
!
تأثيرات مثبت و منفي رفتار کارگزاران حکومت و نظام اسلامي
از خود گذشتگي انسان هاي مخلص و فدايي دين ، علاوه بر آنکه سبب مي شود تا آنها نزد مردم عزيز و دوست داشتني شوند ، گرايش به دين و ارزش هاي ديني را در بين مردم نيز دو چندان مي کنند و در مقابل اگر افرادي با استفاده از جايگاه هاي ديني و حکومتي ، در فکر جلب منافع براي خود و نسل خود باشند ، علاوه بر اينکه جايگاه آنها را نزد مردم متزلزل مي کند ، سبب کاهش و گرايش به دين و حمايت از نظام مي شود
.
ختم کلام
حرف پاياني اين که ؛ برخي گفته هاي در اين نوشته اگرچه بعضي ها را رنجيده مي کند ولي باکي نيست ؛ زيرا آنچه که براي ما مهم است رضايت خداوند متعال و اولياء اوست
.
اگر آن بعضي ها مي بينند مردم شريف ايران ، آنها و رفتارشان را مي بينند و سکوت مي کنند ، اين به خاطر بزرگواري مردم است نه به خاطر تأييد رفتار قدرت طلبان و ثروت جويان و فرزند پرستان
!
سيره عملي امام علي (ع) و حضرت امام خميني (ره) و رهبر معظم انقلاب در شيوه حکومت داري و مواجهه آنان با فرزندان و ساير نزديکان خود در قبال آن ، از جمله موارد بسيار اساسي است که بايد مورد توجه و عمل همه مسئولان و مديران در نظام جمهوري اسلامي ايران قرار بگيرد تا از امام و رهبران خود به نحوي شايسته پيروي کرده باشند
.
انتهاي پيام
/